“Hoe kan je nou een verandering realiseren als je geen probleemanalyse hebt gemaakt?” Hoofdschuddend over zo veel onnozelheid, verdiepte de adviseur zich weer verder in haar business case.
Deze achteloze opmerking zette me aan ‘t denken.
Veel veranderingen in organisaties worden geïnitieerd om problemen op te lossen. Vaak hameren veranderaars op de noodzaak en urgentie van verandering om mensen in beweging te laten komen. De gedachte daarachter is dat veelvuldig benadrukken dat er een probleem is wat opgelost moet worden, mensen rijp maakt om de verandering te accepteren.
De focus bij verandering ligt bij de negatieve afwijkingen van de gewenste situatie: het moet beter, sneller, efficiënter of goedkoper dan het nu is. We repareren wat kapot is, herstellen fouten, schenken aandacht aan wat er niet goed gaat en lossen problemen op.
Al die aandacht op negatieve afwijkingen van de gewenste situatie slurpt energie en maakt de organisatie futloos. “Hoezo moet ik het anders doen, doe ik het nu niet goed dan?” “Ja, maar…”. Het is niet zo gek dat medewerkers in de weerstand gaan doordat het anders, beter, sneller moet.
Aandacht voor kwaliteiten, talenten, sterke kanten en prestaties of resultaten die je bereikt hebt geeft energie. Juist die elementen motiveren mensen hun werk te doen, werk waar ze trots op kunnen zijn. Dat maakt vitaal, flexibel en creatief. Wat je aandacht geeft dat groeit. Zou dit aspect dan niet veel meer aandacht moeten krijgen in veranderingsprocessen?
Appreciative Inquiry (A.I.) is een methode waarbij de focus ligt op het positieve of beste in mensen en situaties. Als je weet wanneer je op je best was, wat je toen deed en hoe de situatie eruit zag, kun je die energie en dat enthousiasme gebruiken om verandering in gang te zetten. Door succesverhalen met elkaar te delen, te praten over onderwerpen die je raken en werkelijk van belang zijn en deze samen te onderzoeken kunnen dromen, ambities en aspiraties naar de oppervlakte komen. Daaruit kunnen nieuwe ideeën, acties en motivaties ontstaan om werkelijk te veranderen vanuit een innerlijke drive.
Een variant van A.I. kan je bijvoorbeeld gebruiken als input voor het ontwikkelen van je afdelings-/teamjaarplan.
- Bereid met enkele mensen uit je team de bijeenkomst voor: onderwerpen en werkwijze. Bepaal samen welke onderwerpen belangrijk zijn om centraal te stellen. Bijvoorbeeld: klant, werkproces, samenwerking. In de werkwijze is het belangrijk om de positieve insteek te bewaken. Bijvoorbeeld door kritiek en zorgen geen ruimte te geven in discussies, maar te parkeren en te noteren op een flap (kan je er eventueel later vervolg aan geven).
- Deel in een teambijeenkomst met elkaar verhalen over positieve ervaringen. Laat ieder even nadenken over iets waar ze trots op zijn, een topervaring, iets waar ze zich tevreden over voelen, wat heel succesvol was. Deel daarna om de beurt de verhalen met elkaar. Neem hiervoor de tijd, geef elkaar positieve feedback en geniet er van!
- Nodig vervolgens de deelnemers uit om alle sterkte kanten, kwaliteiten, positieve effecten en resultaten te benoemen die naar voren kwamen uit de verhalen. Noteer deze op flappen: alles wat er wordt genoemd, zoveel mogelijk!
- Stel de volgende vraag aan je team: stel je voor dat jullie alle sterke punten, kwaliteiten, kansen en mogelijkheden die je samen hebt gehoord en gezien (punt 2 en 3) volledig zou benutten, waar zou dat toe leiden (droom)? Laat mensen eerst even rustig denken en ga dan brainstormen. Laat verbeelding en fantasie de vrije loop. Als de ideeën uitgeput raken, bespreek dan welke dromen het meest prikkelen en het meest uitdagend zijn.
- Vervolgens ga je de stap maken van droom naar ontwerpen: bedenk met elkaar wat nodig is om de droom dichterbij te brengen. Deze voorwaarden zijn gewenste veranderingen. Veranderingen kunnen concrete acties zijn, aanpassingen in structuur, processen, relaties en overtuigingen of gedrag. Brainstorm, schrijf alle ideeën op flap(pen). Ook in deze fase geldt, geen kritiek of discussie, geen mitsen en maren.
- Bepaal met elkaar welke veranderingen het meeste effect zullen hebben om de droom dichterbij te brengen. Dit kan je doen door bijvoorbeeld iedereen 3 stickers te laten plakken bij wat ze zelf de meest veelbelovende veranderingen vinden. De ideeën met de meeste stickers “winnen”.
- Maak concrete afspraken over het uitwerken van de gekozen veranderingen, naar acties, kennis, mensen, middelen en planning.
Mijn ervaring is dat mensen hiervan energie krijgen en zin om aan de slag te gaan met de veranderingen!
Heb jij ervaringen met A.I.? Deel ze met collega’s.
Gebruikte bronnen naast internet (zie link)
Implementatiekunst, van Kuhlmann en Hoogendoorn
Praktijkboek Intervisie, van Bellersen en Kohlmann
LIVE Training
'Krachtig communiceren met 7Life'
Wil jij meer invloed krijgen op de communicatie met medewerkers, collega’s of managers zodat er meer begrip, minder weerstand en betere resultaten ontstaan?
Krachtig communiceren met 7Life helpt je om makkelijker en sneller tot de kern te komen en jezelf en anderen te motiveren en te inspireren!
Klik hier voor informatie en aanmelden
Wil je mijn nieuwe blog automatisch ontvangen in je mailbox? Meld je dan aan en je ontvangt ook het gratis eboek. Deel gerust mijn blog op social media!
