Vanmorgen las ik dat de Nederlander steeds informeler gekleed naar het werk gaat. Een pak met stropdas wordt steeds minder gedragen, slechts nog in bepaalde sectoren. Door het verdwijnen van etiquetteregels rondom kleding, voelen steeds meer mensen zich vrij om te dragen wat ze willen. Daarbij vraag ik me weleens af of men zich voldoende realiseert welke invloed kleding heeft op de manier waarop je overkomt. En dan heb ik het niet over te sexy, onverzorgd of rare combinaties, maar over de invloed van kleuren, stoffen, dessins, combinaties, accessoires, vormen.
Op basis van wat je observeert trek je onbewust conclusies die jouw handelen sterk beïnvloeden. Misschien ken je van jaren terug nog de serie The Human Zoo?* Een van de mooiste scenes daarin is die waarin een recruiter in de eerste minuten van het sollicitatiegesprek een aantal conclusies trekt, dat vervolgens bepalend is voor haar besluit. Alleen op basis van houding, kleding en stem van de sollicitant.
Hoe je eruit ziet bepaalt voor een belangrijk deel hoe je over komt op anderen. In mijn contacten met managers komt regelmatig naar voren dat gesprekken met medewerkers lastig zijn. Bijvoorbeeld medewerkers zeggen weinig terug of doen gewoon niet wat je ze vraagt. De manager wil een open en gelijkwaardig gesprek en dat lukt maar niet. Of een (beginnend) manager voelt zich niet serieus genomen.
Je kunt dit communicatieprobleem op allerlei manieren benaderen, maar het is goed om te beginnen bij je eigen uitstraling en houding. Een competente uitstraling kun je definiëren als de indruk die je maakt, waardoor anderen geloven dat jij je intenties (doelen, plannen) waarmaakt.
Wanneer beoordeel je iemand als competent?
Uit onderzoek blijkt dat we iemand met typisch mannelijke eigenschappen competenter vinden dan een persoon met typisch vrouwelijke eigenschappen. Denk bij typisch mannelijk aan ambitieus, efficiënt, moedig, ondernemend. En bij typisch vrouwelijk aan afhankelijk, begrijpend, emotioneel, ijverig. Ongetwijfeld kan je deze lijstjes zelf aanvullen. Kortom: hoe mannelijker je eruit ziet, hoe competenter je wordt ingeschat; hoe vrouwelijker je eruit ziet, hoe minder competent je wordt beoordeeld.
Als je zelfverzekerd bent en dominant gedrag laat zien, wordt je competenter ingeschat. Jij hebt je zaakjes in de hand en weet waar je het over hebt is dan de veronderstelling. Voor anderen het teken om er op te vertrouwen, er niet tegen in te gaan, te denken dat ze er niets aan toe te voegen hebben omdat jij overtuigend overkomt.
Als je een laagdominante uitstraling hebt, dan word je minder competent ingeschat. Voorbeelden: jezelf bescheiden opstellen, veel vragen stellen, fysiek weinig ruimte innemen, snelle en korte bewegingen, snel praten met hoge stem. Voor anderen het teken om jou niet al te serieus te nemen en weinig waarde te hechten aan wat jij te zeggen hebt.
We beoordelen iemand niet alleen op competentie, maar ook of we iemand aardig vinden. Niet aardig gevonden worden, heeft voor vrouwen grotere gevolgen dan voor mannen. Vrouwen die zich mannelijk (lees competent) gedragen, worden eerder koud en ‘bitchy’ gevonden dan mannen die zich mannelijk (lees competent) gedragen**. Actueel en bekend voorbeeld is Hillary Clinton.
Wanneer vinden we iemand aardig?
Als je laat zien dat je open bent, vriendelijk, contact maakt en de ander het gevoel geeft dat hij/zij jouw gevoelens kan peilen, dan wordt je aardig gevonden. Dit is ‘warm’ gedrag. Je geeft de ander het gevoel dat je de relatie belangrijk vindt, je luistert aandachtig, spreekt in wij-vorm, je maakt oogcontact, je bent congruent in taal en expressie.
Iemand die ‘koud’ gedrag laat zien versterkt de dominantie en komt dus competenter over. Denk daarbij aan: het niet zo belangrijk vinden wat de ander denkt en dit laten merken, veel en in de ik-vorm praten, kritiek uiten, wegkijken, niet congruent zijn in taal en expressie.
Hoe je wilt overkomen op een ander is afhankelijk van de situatie en van de uitstraling die je van nature hebt. Ik ben lang, hoog opgeleid en verbaal vaardig en kan dus dominant, competent en koud overkomen. Anderzijds ben ik vrouw, heb ik een zachte stem en luister graag. Daardoor kan ik dus minder competent overkomen en moet ik er alert op zijn dat anderen mij niet serieus nemen.
Als je vindt dat je te dominant en koud overkomt, kun je het volgende doen om bescheidener te ogen:
- kleed je in lichtere en warmere kleuren, zachtere en soepeler stoffen
- kies voor combinaties met weinig contrasten
- houd accessoires en dessins bescheiden
- ontwikkel warm gedrag, gericht op de relatie, luisteren.
Het resultaat zal zijn dat anderen meer durven te zeggen, zich prettiger voelen in jouw aanwezigheid en er een opener gesprek ontstaat. Bij (team)coaching kies ik bewust voor deze kledingstijl.
Als je te warm en onvoldoende competent overkomt kun je het volgende doen:
- kies voor strak gesneden kleding in stevige stoffen
- donkere kleuren en combinaties met contrasten
- opvallende accessoires, mits passend bij je functie
- neem meer ruimte in, benoem feiten (resultaten) die je hebt behaald
- vooral voor vrouwen: let erop dat je niet verkild en ook warm gedrag blijft vertonen.
Het resultaat zal zijn dat er beter naar je geluisterd wordt en jouw inbreng meer op waarde wordt geschat. Voor acquisitie houd ik rekening met dit rijtje.
Boven alles geldt dat je er verzorgd moet uitzien en dat het plaatje moet kloppen. Verzorgd ogende mensen vinden we betrouwbaarder en competenter.
"Groen en bruin is voor leraren en boswachters", een uitspraak van een imago-consultant die me altijd is bijgebleven :-)
*) Meer weten, kijk dan hier naar The Human Zoo.
**) Blacklash heet dit verschijnsel, meer lezen bijvoorbeeld in dit artikel
Bron: “Speak up dear!” Farah Nobbe en Natalie Holwerda-Mieras
Wil je mijn nieuwe blog automatisch ontvangen in je mailbox? Meld je dan aan en je ontvangt ook het gratis eboek. Deel gerust mijn blog op social media!
